ΤI ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ Η ΚΥΛΙΔΑ ΥΔΑΤOΣ ΤΩΝ ΜΑΝΤΑΡΙΝΙΩΝ

Είναι ευρέως γνωστό ό,τι τα μανταρίνια αποτελούν από τα βασικά εσπεριδοειδή στον ελλαδικό χώρο και γενικότερα στη λεκάνη της μεσογείου. Επίσης συγκαταλέγονται σε ένα πολύ δυναμικό πυλώνα της οικονομίας μας διότι βρίσκονται στη δεύτερη θέση με πάνω από 140.000 τόνους παραγόμενου καρπού πίσω από τα πορτοκάλια (>850.000 τόνους) σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του faostat για το έτος 2014. Το μεγαλύτερο ποσοστό καταλήγει σε εξωτερικές αγορές.

Εκτός όμως από τα οφέλη στην οικονομία της χώρας μας, απαρτίζει βασικό φρούτο του ελληνικού τραπεζιού τόσο για την εξαιρετική γεύση όσο και για την πλούσια πηγή βιταμινών ειδικά σε βιταμίνη C.

Η κηλίδα ύδατος ή αλλιώς η μονίλια όπως λέγεται από τους παραγωγούς, αποτελεί γι’αυτούς τον μεγαλύτερο βραχνά των παραγωγών. Λόγω της μονίλιας έχουν χαθεί  και χάνονται δεκάδες ή και χιλιάδες τόνοι καρπού ετησίως. Παράλληλα αποτελεί σημαντικό ‘όπλο’ των εταιριών εξαγωγής για μείωση της τιμής στο χωράφι, δηλαδή ο παραγωγός αναγκάζεται να πουλήσει την παραγωγή του σε πολύ χαμηλότερη τιμη έναντι της πραγματικής της αξία.

Ας δούμε όμως τι είναι αυτό που ονομάζουμε κηλίδα ύδατος ή πιο γνωστά μονίλια.  Πριν αναφέρουμε οτιδήποτε να διευκρινίσουμε ότι η φαιά σήψη (μονίλια) των μηλοειδών και η μονίλια των εσπεριδοειδών είναι δυο εντελώς ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ασθένειες . Η κηλίδα ύδατος ‘μονίλια’ είναι μια αβιοτικού παράγοντα ασθένεια δηλαδή δεν οφείλεται ούτε σε έντομα, ούτε σε μύκητα, βακτήριο ή ιο, άρα είναι μια φυσιολογική ανωμαλία του καρπού.  Εμφανίζεται σε ώριμους ή υπερώριμους καρπούς και κρίσιμος παράγοντας της εμφάνισης είναι η παρατεταμένη βροχόπτωση ή/και υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία σε συνδιασμό με τη μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ μέρας και νύχτας. Η μονίλια ξεκινά όταν απορροφηθεί νερό από  το  φλοιό του καρπού μέσω ρωγμής, η οποία συνήθως δε διακρίνεται με γυμνό μάτι. Όταν υπάρχει απορρόφηση του νερού στους ιστούς τα κύτταρα σπάζουν, εκκρίνεται αιθέριο έλαιο το οποίο είναι τοξικό για τα κύτταρα και έτσι ταχύτατα επεκτείνετε η καταστροφή των κυττάρων σε γειτονικά κύτταρα, σε γειτονικούς καρπούς και σε γειτονικά δέντρα.  Οπτικά αυτό το φαινόμενο παρουσιάζεται με μία βυθισμένη κηλίδα διαμέτρου περίπου 1mm  γύρω από το ποδίσκο και τον ομφαλό του καρπού. Ύστερα από ένα διάστημα οι κηλίδες αποκτούν καφετί χρώμα με ξυρή υφή. Δευτερεύον, στο σημείο της κηλίδας αναπτύσσονται ταχύτατα μυκητολογικές ασθένειες (Alternaria, Penicillium, Phytopthora κλπ).  Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η υποβάθμιση του καρπού, η λέπτυνση τοπικά του φλοιού, η πρόωρη πτώση του καρπού και η μικρότερη χρονική διάρκεια στο ράφι. Η ‘ασθένεια’ εμφανίζεται κυρίως με κλημεντίνης και σε πολύ μικρότερο βαθμό σε πορτοκάλια συνήθως μέρλιν.

Πώς αντιμετωπίζεται η ‘μονίλια’. Όπως είδαμε παραπάνω δεν οφείλεται σε κάποιο οργανισμό (έντομα κλπ.) οπότε η αντιμετώπιση με ‘φάρμακο’ δεν υφίσταται. Η μόνη αντιμετώπιση που μπορούμε να κάνουμε είναι: να ‘χτίσουμε’ έναν καρπό θρεπτικά, όσο το δυνατόν πιο σωστά αλλά η καλύτερη λύση είναι να τα έχουμε συγκομίσει πριν να μας επισκεφθεί η μονίλια. 

Παρακάτω θα δούμε κάποιες συμβουλές για να μειώσουμε την ευαισθησία του καρπού:

• Να αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε θερινούς πολτούς για την αντιμετώπιση των εντόμων.

• Ισορροπία στη θρέψη. Δηλαδή να αποφεύγουμε υπερβολικές αζωτούχες λιπάνσεις ενώ  ταυτόχρονα να στερούμε το φώσφορο και το κάλιο, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.

• Καλά αποτελέσματα δίνει και ο ψεκασμός με γιβεριλικό οξύ (5-20ppm) τον Οκτώβριο ή Νοέμβριο.

• Εξαιρετικά αποτελέσματα δίνει και ο ψεκασμός  όταν ο καρπός αρχίζει να <<σπάει>> χρώμα δηλαδή μέσα Οκτωβρίου αλλά και ένας δεύτερος ψεκασμός σε περίπτωση υπερβολικής υγρασίας ή και παρατεταμένης βροχόπτωσης με χαλκό, ασβέστιο (φωσφονικό) και πυρίτιο.

 Να αναφέρουμε τελειώνοντας πώς η ‘μονίλια’ την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο ΔΕΝ έχει τόσο μεγάλες προσβολές κυρίως λόγο της άμεσης συγκομιδής του καρπού. Όμως πάραυτα οι παραγωγοί δεν πρέπει να εφησυχάζονται και να υπάρχει συνεχής επίβλεψη της καλλιέργειας .

ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ ΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕΣΤΕ ΠΑΝΤΟΤΕ ΤΟΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟ ΓΕΩΠΟΝΟ ΕΙΤΕ ΠΑΡΑΓΕΤΕ ΕΝΑ ΜΑΝΤΑΡΙΝΙ ΕΙΤΕ 1.000 ΤΟΝΟΥΣ ΜΑΝΤΑΡΙΝΙΑ

Βαγγέλης Τσιρίκος

Γεωπόνος τ.ε.