Συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ ….. και στο βάθος ιδιωτικοποίηση!

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με πρόφαση την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, σχεδιάζει μεταρρύθμιση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.), με αναγκαστικές συνενώσεις των επιχειρήσεων, χωρίς φυσικά τη συναίνεση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στην αρχή βέβαια, η αιτιολογία ήταν η οικονομία κλίμακας. Οι εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης, τόσο των Δ.Ε.Υ.Α. μέσω του συνδικαλιστικού τους Οργάνου την Ε.Δ.Ε.Υ.Α., αλλά και η Κ.Ε.Δ.Ε., είναι αρνητικοί σε αυτό το σχεδιασμό και με τον τρόπο που επιχειρείται.

Η αναγκαστική συνένωση, εκτός των άλλων, έχει και ζητήματα συνταγματικότητας, αφού παραβιάζει βασικές συνταγματικές αρχές, όπως της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ, η δικαστική ανατροπή της οποίας θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε έναν τομέα κατ΄ εξοχήν κοινής ωφέλειας.

Ποια είναι όμως η σημερινή κατάσταση διαχείρισης του νερού στη χώρα μας;

Οι 126 Δ.Ε.Υ.Α. διαχειρίζονται τα θέματα ύδρευσης – αποχέτευσης, μέσω των Διοικητικών τους Συμβουλίων, σύμφωνα με το Νόμο 1069/1980, ως Ν.Π.Ι.Δ.
Στους υπόλοιπους 206 Δήμους, που δεν υπάρχουν Δ.Ε.Υ.Α., η διαχείριση γίνεται μέσα από τα Δημοτικά Συμβούλια των Δήμων, ως Ν.Π.Δ.Δ.
Τα θέματα άρδευσης, όπου υπάρχουν τα ανάλογα δίκτυα, διαχειρίζονται είτε από κάποιες Δ.Ε.Υ.Α., είτε από τους Δήμους, ως Ν.Π.Ι.Δ. και Ν.Π.Δ.Δ.
Ο φυσικός πόρος εξαντλείται από την απουσία πολιτικής βούλησης για έλεγχο του αρδευτικού νερού, η κατανάλωση του οποίου αντιστοιχεί στο 85% της συνολικής κατανάλωσης.
Τα πάγια περιουσιακά στοιχεία των επιχειρήσεων και των Δήμων, πως θα εκτιμηθούν; Αυτά αποκτήθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος τους, με ίδιους πόρους, αφού από το 1980 που ιδρύθηκαν οι Δ.Ε.Υ.Α., ελάχιστες φορές έχουν χρηματοδοτηθεί. Είναι αυτοχρηματοδοτούμενες. Δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε σε καμία κυβέρνηση να προχωρήσει και σε αυτό το ξεπούλημα κρίσιμης δημόσιας περιουσίας.

Τα όποια προβλήματα υπάρχουν στο σύνολο των Δ.Ε.Υ.Α. της χώρας μας, οφείλονται κατά βάση στην πραγματική υπερτιμολόγηση της ενέργειας, αφού κατατάσσονται στους οικιακούς καταναλωτές, με αποτέλεσμα το ενεργειακό κόστος των Δ.Ε.Υ.Α. από 19% του συνολικού λειτουργικού τους κόστους να έχει φθάσει πάνω από το 40%, σε κάποιες περιπτώσεις. Αυτό το σοβαρό θέμα, δυστυχώς δεν λύθηκε από καμία κυβέρνηση. Το Υπουργείο οφείλει άμεσα να ρυθμίσει το κόστος της ενέργειας, αλλά και των ληξιπρόθεσμων χρεών των Δ.Ε.Υ.Α., που οφείλονται στην υπερτιμολόγηση της ενέργειας που καταναλώνουν οι επιχειρήσεις ύδρευσης – αποχέτευσης και η οποία είναι πολύ μεγάλη λόγω του ιδιαίτερου εξοπλισμού που χρησιμοποιούν.

Η γεωμορφολογία της χώρας μας, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και οι ανάγκες της κάθε περιοχής είναι πολύ σοβαρά θέματα, τα οποία δεν αντιμετωπίζονται με συγχωνεύσεις, οι οποίες θα δημιουργήσουν τεράστια προβλήματα, αντί να επιλύσουν. Και με τη σημερινή κατάσταση υπάρχει δυσκολία άμεσης επίλυσης των σοβαρών προβλημάτων, παρόλο που υπάρχει αμεσότητα των καταναλωτών και των πολιτών με τους αιρετούς της κάθε Δ.Ε.Υ.Α.. Φανταστείτε τι θα συμβεί σε ένα συγκεντρωτικό όργανο και με μεγάλες αποστάσεις. Η συνένωση ανόμοιων επιχειρήσεων από οικονομική, λειτουργική και τεχνική άποψη θα δημιουργήσει προβληματικές καταστάσεις.

Τα τιμολόγια θα είναι ενιαία, σε όλες τις Κοινότητες της νέας Δ.Ε.Υ.Α., μετά τη συγχώνευση; Με ποια κριτήρια θα αποφασιστεί αυτό; Θα καταργηθούν τα γραφεία, όπου λειτουργούν και θα παραμείνουν ως εισπρακτικά σημεία; Στην αρχή μπορεί όχι, για να μην υπάρξουν σοβαρές αντιδράσεις, αλλά η συνέχεια θα είναι ίδια με τα γραφεία της Δ.Ε.Η., του Ο.Τ.Ε. και κάποιων Τραπεζών, που έκλεισαν και οι πληρωμές γίνονται μέσω ιδιωτών, με επιβάρυνση φυσικά και μεγάλη ταλαιπωρία των πολιτών για μετακίνηση στα αστικά κέντρα και υψηλό κόστος. Αυτό σημαίνει ότι κάποιες μικρές πόλεις θα συρρικνωθούν, με ότι αυτό συνεπάγεται για τις τοπικές κοινωνίες στην επαρχία της χώρας μας.

Οι Δ.Ε.Υ.Α. όλης της χώρας, οι οποίες έχουν απαξιωθεί από τις κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια, έχουν αφεθεί χωρίς το αναγκαίο προσωπικό και με λιγοστά μέσα, απέδειξαν ότι προσφέρουν υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, υπερασπιζόμενοι τις τοπικές κοινωνίες και διασφαλίζοντας την ποιότητα του πόσιμου νερού. Φυσικά, τα όποια προβλήματα με τη λειτουργία τους, έχει υποχρέωση το κράτος να τα επιλύει με τον έλεγχο και που κανένας δεν αρνείται. Εξάλλου, με το Ν. 5037/2023 η κυβέρνηση υπήγαγε τον έλεγχο των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, μεταξύ των οποίων και οι Δ.Ε.Υ.Α., στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.), η οποία είναι αρμόδια για να εισηγηθεί μέτρα για τη διασφάλιση της επιχειρησιακής τους λειτουργίας.

Η κυβέρνηση με την απόφασή της να αποκλείσει τις Δ.Ε.Υ.Α. από την παραγωγή ενέργειας μέσω του προγράμματος “Απόλλων”, ανοίγει το δρόμο για την είσοδο ιδιωτικών κεφαλαίων στη διαχείριση του νερού. Αυτό, κατά την ταπεινή μου γνώμη, θα οδηγήσει στην αύξηση της τιμής του νερού και στην υποβάθμιση της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών. Αυτή τη στιγμή πρέπει να αντιτάξουμε ένα μεγάλο όχι και να μην επιτρέψουμε την παραπέρα εμπορευματοποίηση του νερού. Να ενημερώσουμε όλους τους πολίτες για να γνωρίζουν τι πρόκειται να συμβεί. Οι Δ.Ε.Υ.Α. θέλουν στήριξη και όχι συγχώνευση, που θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα και στο βάθος θα μας οδηγήσει σε ιδιωτικοποίηση, η οποία θα μας εξουθενώσει, όπως έγινε με τις άλλες ιδιωτικοποιήσεις και τα αυξημένα τιμολόγια.

Λυγουριό, 2-10-2024

Βασίλης Γ. Μπιμπής

Μέλος Δ.Σ. Δ.Ε.Υ.Α. Επιδαύρου

και ενεργός πολίτης